Mbajtja e përgjegjshme e qenve

OBLIGIMET LIGJORE PËR MBAJTJE TË PËRGJEGJSHME TË KAFSHËVE SHOQËRUESE

Legjislacioni i Republikës së Kosovës ka bazë ligjore e cila parasheh përkujdesjen ndaj kafshëve në mënyrë që të sigurohet plotësimi i nevojave fizike, fiziologjike dhe sociale të kafshëve.

Në aspektin ligjor, termi “kafshë” nënkupton të gjitha kafshët e gjalla, duke përfshirë edhe shpezët, peshqit dhe bletët, larvat që jetojnë të lira dhe format larvore riprodhuese, por pa përfshirë format fetale ose embrionike.

PESË LIRITË E KAFSHËVE

Çdo kafshë nën përkujdesjen e njeriut varet tërësisht nga njeriu për mbijetesë dhe mirëqenie të duhur. Prandaj njeriu duhet të përkujdeset që kafshës t’i sigurohet mirëqenia dhe shëndeti i plotë.

Mirëqenia e kafshës nënkupton cilësinë e jetës së një kafshe dhe ndikohet nga shëndeti fizik dhe mendor i saj.

IDENTIFIKIMI I QENVE ME MIKROCIP DHE REGJISTRIMI

Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, në mars të vitit 2021 ka aprovuar ndryshimet e Udhëzimit Administrativ (UA) për Identifikimin dhe Regjistrimin e Kafshëve Shoqëruese. Me ndryshimet e reja, është obligim ligjor për çdo pronar të kafshës shoqëruese (qen, mace) ta bëjë identifikimin dhe regjistrimin e kafshës së tij/saj.

Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë, si institucion që zhvillon dhe zbaton politikat e Qeverisë së Republikës së Kosovës, me qëllim të zbatimit të këtij UA, ka kontraktuar subjektet veterinare për të ofruar shërbimin e identifikimit dhe regjistrimit të qenve me pronar FALAS për një (1) vit.

PASOJET E BRAKTISJES SË QENVE DHE MACEVE

Braktisja e kafshës shoqëruese (qenit, maces) do të thotë kur personi me dashje, me apo pa qëllim, me apo pa vetëdije, nga pakujdesia ose nga neglizhenca e lë një kafshë shoqëruese në një vend (rrugë) përgjithmonë ose përkohësisht, pa siguruar përkujdesjen e vazhdueshme për kafshën.

Kur braktisen kafshët, nuk do të thotë që braktisen vetëm në rrugë.
Shumë njerëz heqin dorë nga kafshët e tyre, duke i lënë ato edhe në strehimore apo qendra të ndryshme të strehimit për kafshët.

ADOPTO DHE SHPËTO NJË JETË!

Shumë nga këlyshët apo kotelet e shitura në dyqanet e kafshëve ose në internet kanë origjinën nga qendrat mbarështuese (objektet komerciale për mbarështimin e kafshëve) që fokusohen në përfitime financiare pa marrë parasysh fare shëndetin dhe mirëqenien e kafshëve.

Qendrat mbarështuese shpesh prodhojnë kafshë me probleme serioze shëndetësore, dhe kjo mund të nënkuptojë kosto të larta veterinare për kafshën tuaj të ardhshme dhe shqetësime të
mëdha për ju dhe vet kafshën.

FENOMENI MIZOR I LUFTËRAVE ME QEN

NDJEKJA PENALE E ORGANIZIMIT TË LUFTËRAVE MES QENVE

Sipas Nenit 346, paragrafi 3 të Kodit Penal të Republikës së Kosovës, kushdo që organizon, financon ose është nikoqir i luftës ndërmjet kafshëve të llojeve të njëjta apo të ndryshme ose organizon apo merr pjesë në bast në këto luftëra, dënohet me gjobë ose me burgim deri në një (1) vit.

Luftërat mes qenve janë një nga format më këqija të mizorisë së kafshëve.

NGA VIJNË QENTË ENDACAK?

Një burim i qenve endacak është humbja e një qeni që kishte
dikur një shtëpi/familje. Mbajtësit e përgjegjshëm të qenve duhet të kujdesen që qentë e tyre të jetojnë në një mjedis të kontrolluar dhe të mos mund të bredhin.

Mbajtësit e qenve gjithashtu duhet të sigurojnë që qentë e tyre të kenë qafore me etiketë që përmban të dhënat e pronarit (telefoni apo adresa), ashtu që në rast të humbjes së qenit, të ketë më shumë gjasa për ribashkim me pronarin.

KUJDESI PËR KAFSHËT NË RRUGË

Sjellja e një kafshe është produkt i mjedisit të saj.

Kafshët nën përkujdesjen e komunitetit, do të jenë të buta, të shëndetshme, dhe të dashura me njerëzit, që minimizon dukshëm gjasat për incidente apo sulme potenciale.

SI TË SILLEMI RRETH QENVE DHE ME TA?

Të dini si të silleni rreth qenve dhe me ta është tejet e rëndësishme për të parandaluar incidentet potenciale.

PSE KASTROHEN DHE STERILIZOHEN QENTË E RRUGËS?

Kastrimi te qentë meshkuj dhe sterilizimi te qentë femra nënkupton heqjen e organeve riprodhuese (testikujt, vezoret apo mitra me vezore) për të ndalur mundësinë e shumimit të qenit, do të thotë: për të ndaluar mundësinë e lindjeve të këlyshëve.

STREHIMI I MIRËFILLTË I QENVE

Ndërtimi i strehimoreve tradicionale për strehim të përhershëm të qenve endacak, nuk është një masë themelore e një programi gjithëpërfshirës dhe të qëndrueshëm të menaxhimit të popullsisë së qenve.

Mbajtja e qenve në strehimore kushton jashtëzakonisht shumë, prandaj mirëqenia e qenve të mbajtur në ambiente të tilla mund të jetë shumë e ulët.

PARA SE TË MERRNI QEN

Mbajtja e qenve si pjesë e familjes mund të jetë jashtëzakonisht shpërblyese. Megjithatë është e rëndësishme të mbani mend se kujdesi për një kafshë është gjithashtu një përgjegjësi e madhe.

Para se të vendosni të mbani qen, është absolutisht thelbësore të hulumtoni kujdesin që do t’i duhet qenit për t’u siguruar që keni kapacitetet e nevojshme për t’i përmbushur nevojat fizike, fiziologjike dhe psiçike të kafshës.

QENTË DHE FËMIJËT

Gjërat që duhet të dini për të siguruar bashkëjetesë të lumtur të fëmijëve tuaj me mikun katërkëmbësh

Mbajtja e përgjegjshme e qenve

Lajmet

Rreth Nesh

Ndihmo

Baza Ligjore

info@animalrights-rks.org

Kushtet dhe Termet

©2022 Animal Rights Kosovo